Ном дор мөргөмү. /үргэлжлэл/

1. Насаар эгчмэд нэгэн танил маань ажлаасаа халагдсан тухайгаа хуучилсан юм. Хувийн компанид оффисийн ажил хийдэг танилыг маань дарга нь түнш компани руугаа хүсэлт бичээд илгээгээтэх гэж л дээ. Хариуцлагатай албан бичиг бичих даалгавар авсан мань хүн ч хичээнгүйлэн бичиж дээ.
"...... компанийн захирал ...........-д хүсэлт гаргах нь. Сайн байна уу та? Ажил, амьдрал тань сайн биз дээ? Манай компанид тоног төхөөрөмж хэрэг болсон болохоор..."
Ийм "албархаг" үгтэй зурвас авсан түнш захирал ч уурандаа шатсан амьтан дарга руу нь утасдаж гэнэ. "Ямар мал шиг ажилтнуудтай юм бэ, танай байгууллага! Наашаа явуулсан бичгийг нь чи өөрөө нэг хар даа!"
Ингээд л ажлаасаа хусагдчихаж. Харин танил маань өөрийг нь халсан шалтгааныг ойлгоогүй хэвээр л байв.
"Би уг нь сайхан сэтгэгдэл төрүүлэх гэж л тэгээд бичцийн. Ажлаас халж малаал аймар сүртэй байгааз?"

2. Нилээн хэдэн сарын өмнө ажлын шаардлагаар UBS телевиз рүү орсон юм. "Universe Best Songs" тв нэвтрүүлгийн бүртгэл явагдаад телевиз хөл хөдөлгөөн ихтэй. Бүртгүүлэгсэд анкет бөглөж байнаа. Миний л үеийн бололтой нэг хүүхэн үүдний жижүүр өвгөжөөр эр дээр очоод,
- Ах аа, энэ анкетийг бөглөхөд минь туслаач. Ойлгогдохгүй зүйл их байх юм.
- За наана чинь ойлгогдохооргүй юу байдаг билээ?
- "Нийгмийн гарал" гэдэг дээр нь юу гэх вэ?
- Эцэг эхийнхээ нийгмийн байдлыг бичихгүй юу даа охин минь.
- Тэр чинь юу билээ?
- Танай аав ээж 2 чинь ямар ажил мэргэжилтэй юм бэ, хүүхээ?
- Аав цагдаагийн оффицер, ээж хувиараа.
- Тэгвэл ажилчин л гэж бичнэ дээ.
- Аа ойлголоо. Ах аа, энэ "нийгмийн байдал" гэдэг дээр нь юу гэж бичхэв?
- Өөрийнхөө нийгмийн бай... заза чи оюутан уу?
- Оюутан.
- Тэгвэл сэхээтэн л гэж бичихээс дээ. Ингэж хэлээд жижүүр ах хажууханд нь суух над руу харан ёжтойхон инээмсэглэж билээ.

3. Найзын минь найз гэх нэг нөхөр үгээр дайрч байнаа. Багаасаа гадаадад амьдарсан гэх тэр этгээд англи хэл зэрэг хэд хэдэн харь хэл зэгсэн сайн мэддэг нь анзаарагдав. Харилцах явцдаа би тэсгэлгүй "Чи яасан зусарч баагий вэ" гээд хэлчихлээ.
- Зусарч гэж юу гэсэн үг вэ?
- За болио! Харь хэлээр сайрхаад л байсан даг, эх хэлээ мэддэггүйм шив дээ.
- Хэхэ, гадаадад олон жил амьдарсийм чинь аргагүйшд. Өдий зэрэгтэй ярьж бичиж байгаа минь их юм.

Өгүүлэх нь: "Үндэсний тв, шугамын радио 2-оос өөр үзэж сонсох зүйлгүй байхад мэдээ мэдээллийг ном сэтгүүлээс л олж авдаг байлаа" гэж ах эгч нар минь ярьдаг сан. Үүнийг бичигч миний бие ч мөн номноос л өрнөдийн ковбойчууд, эрэлхэг индианчууд, эртний түүх хийгээд дайчин баатруудын тухай мэдэж авсан санагдана. Төдөлгүй кабелийн телевиз, фм радио, интернет компьютер - сатаарч шохоорхох зүйлс ихэссэн. Үүнтэй зэрэгцэн нэг үгийг хөгшчүүл болон хижээл насныхан байнга давтан хэлэх болсон: "Одооны залуус ном уншихаа байжээ". Мэдээллийн эрин зуунд амьдарч байгаа хүүхдүүд 300, 400 хуудастай зузаан ном уншихаас Counter Strike тоглож, солонгос савангийн дуурь үзэж, хоорондоо мессэжээр харилцахыг илүүд үзэх нь аргагүй мэт. Гэхдээ л ном хэмээх хүн төрөлхтний аугаа ололтоос хөндий өсч, утга зохиолын "амт"-ыг төсөөлөх ч үгүй өнгөрч байгаад нь тэдний өмнөөс харамсах сэтгэл төрөх юм. Уул нь их уншдаг хүн бол өөрөө ч мэдэлгүйгээр боловсрон хөгжиж байдаг шиг санагддаг. Үр дүн нь алдаагүй зөв бичиж, уран сайхан ярьж буйгаар илэрнэ. Хэлний дүрэм эзэмшиж, үгийн баялагтай болж буй хэрэг л дээ. Гэтэл "одоогийн залуус"-ыг хараарай. Бичсэнийг нь харахаар 4-р ангиа ч төгсөөгүй болвуу гэмээр. "Биелсэн" гэхийг "бийлсэн" гэж бичдэг бакалаврын зэрэгтэй хүн байна цаана чинь. Тэгсэн хэрнээ гадаад дотоод үг хольж ярьж чамирхаад л. Монгол хэлээ дөмөгхөн сураагүй бол харь хэл хичнээн сайн сурсан байлаа гээд, гадаадаар гайхалтай сайхан дуулдаг байлаа гээд ямар хэрэгтэй юм бэ? Бичлэгийн эхэнд дурдаад өнгөрсөн залуус хэрвээ номтой нөхөрлөдөг сөн бол албан бичгийн болон захидал бичгийн найруулгыг ялгаж салгаж дөнгөх байсан юм. Анкетын асуултыг ойлголгүй маанагтаж бусдаас тусламж гуйх дээрээ тулахгүй байх байсан юм.